İlginizi Çekebilir
  1. Ana Sayfa
  2. Felsefe Akımları
  3. KUŞKUCULUK (SEPTİSİZM) NEDİR?

KUŞKUCULUK (SEPTİSİZM) NEDİR?

143f59c8-2206-4bd1-a13c-aaafbe5cf9e5
1

 

 

Kuşkuculuk (Septisizm) Nedir?

 

 

 

 

 

Şüphecilik, Batı felsefesinde de dışavurumculuğu dile getirdi; çeşitli alanlarda ortaya konan bilgi iddialarından şüphe etme tutumudur. Şüpheciler iddialara meydan okudu. Doğru olup olmadıklarını sorguladılar ve kabul edilen varsayımların rasyonel gerekçeli gerekçelerine meydan okudular. Günlük yaşamda, pratik olarak herkes bazı bilgi iddiaları konusunda şüphelidir; ama felsefi şüpheciler Skepticoların orijinal Yunanca anlamı “sorgulayıcı”, tatminsiz ve hala gerçeği arayan biriydi.

Eski zamanlardan beri, şüpheciler dogmatik filozofların, bilim adamlarının ve ilahiyatçıların itirazlarını baltalamak için tartışmalar geliştirmiştir. Şüpheci argümanlar ve onların çeşitli dogmatizm biçimlerine karşı istihdamı, Batı felsefesi sürecinde sunulan sorunları ve çözümleri şekillendirmede önemli bir rol oynamıştır. Eski felsefe ve bilim geliştikçe, dünyayla ilgili çeşitli temel, yaygın olarak kabul edilen inançlardan şüphe doğdu. Antik çağda, şüpheciler Platon ve Aristoteles’in iddialarına ve onların takipçilerine olduğu kadar meydan okudular; Rönesans döneminde de Skolastikçilik ve Kalvinizm iddialarına benzer sorunlar yaşandı. 17. yüzyılda, şüpheciler, Kopernik, Kepler ve Galileo tarafından başlatılan bilimsel devrimi haklı çıkarmaya çalışan diğer teorilerin yanı sıra, Kartezyenliğe (Fransız filozof ve matematikçi René Descartes tarafından kurulan sistem) saldırdı. Daha sonra, Aydınlanma filozofu Immanuel Kant’a ve ardından felsefi idealist Georg Wilhelm Friedrich Hegel ve takipçilerine karşı şüpheci bir saldırı yapıldı. Her meydan okuma şüpheci zorlukları çözmek için yeni girişimlere yol açtı. Şüphecilik, özellikle Aydınlanma’dan bu yana, başta dini inançsızlık olmak üzere inançsızlık anlamına geliyor ve şüpheci genellikle köy ateistine benzetiliyor.

İnsanların bilgi sahibi olduğunu iddia ettiği çeşitli disiplinler konusunda geliştirilen şüpheciliktir. Örneğin, metafizikte (gerçekliğin doğası, yapısı veya unsurlarının felsefi incelemesi) veya bilimde herhangi bir bilgiyi elde edip edemeyeceği sorgulandı. Antik çağda, temel bir şüphecilik biçimi, hastalığın sebeplerini veya tedavilerini kesin olarak bilip bilmediğini sorgulayan tıbbi şüphecilikti. Etik alanında, çeşitli cezaları ve gelenekleri kabul etme ve değer yargılamaları için herhangi bir nesnel temeli talep etme konusunda şüpheler dile getirildi. Din şüphecileri farklı geleneklerin doktrinlerini sorguladılar. Kant ve İskoç çağdaş David Hume gibi bazı felsefeler, deneyim dünyasının ötesinde hiçbir bilgi elde edilemeyeceğini ve birinin deneyimli fenomenlerin gerçek nedenlerini keşfedemediğini gösteriyor gibi görünmektedir. Kant’ın iddia ettiği gibi herhangi bir girişimde bulunmak “antinomilere” veya çelişkili bilgi iddialarına yol açar. Baskın bir şüphecilik biçimi (bu makalenin konusu) genel olarak bilgiyle ilgilidir ve aslında bir şeyin tam veya yeterli bir kesinlikle bilinip bilinemeyeceğini sorgulamaktadır. Bu türe epistemolojik şüphecilik denir.

Yorum Yap

Yorum Yap