Desiderius Erasmus Kimdir?
Desiderius Erasmus (27 Ekim 1469’da [1466?] , Rotterdam, Hollanda [şimdi Hollanda’da] – 12 Temmuz 1536, Basel, İsviçre), kuzey Rönesans’ın en büyük bilgini olan Hollandalı hümanisttir. Yeni Ahid’in ilk editörü ve aynı zamanda din ve edebiyatta önemli bir figürdür.
İtalyan hümanistlerinin öncülüğünü yaptığı filolojik yöntemleri kullanan Erasmus, özellikle Yunan Yeni Ahit ve Kilise Babaları konusundaki çalışmalarında, geçmişin tarihsel eleştirel incelemesi için zemin hazırladı. Eğitim yazıları, eski sınıf müfredatının, klasiklere yapılan yeni hümanist vurguyla değiştirilmesine katkıda bulundu. Dini kötüye kullanımları eleştirerek, uzak geçmişte daha iyi bir yaşa işaret ederken, hem Protestan Reformunda hem de Katolik Karşı Reformasyonda ifade bulan reform için artan dürtüyü teşvik etti. Sonunda, şiddetli bir itiraflı tartışma çağındaki bağımsız duruşu – hem ön değerlendirme doktrinini hem de papalık için talep edilen güçleri reddetti – onu her iki taraftaki sadık partizanlar için bir şüphe hedefi ve özgürlüğe değer verenler için bir işaret haline getirdi.
Erasmus bir rahip Roger Gerard ve bir doktorun kızı olan ikinci gayri meşru oğluydu. St. Lebuin’in okulunda Deventer’deki en yüksek üçüncü sınıfa kadar ilerledi. Öğretmenlerinden biri olan Jan Synthen, başhekim Alexander Hegius gibi bir hümanistti. Erasmus öğrencisi, modern bir okuyucuyu kozmopolit olarak etkileyen klasik Latin ayetini yazmak için yeterince zekiydi.
Her iki ebeveyn de öldükten sonra, iki oğlanın gardiyanları, onları manastır mesleklerini besleyen sıradan bir dini hareket olan Ortak Yaşam Kardeşleri tarafından yürütülen Hertogenbosch’ta bir okula gönderdi. Erasmus, bu okulu yalnızca bir çocuğun ruhunu kırarak alçakgönüllülüğü öğretmeyi amaçlayan şiddetli bir disiplin için hatırlayacağını söyledi.
Başka seçeneğin az olması durumunda, her iki kardeş de manastırlara girdi. Erasmus, yaklaşık yedi yıl kalmış gibi göründüğü Gouda yakınlarındaki Steyn’te Augustinian kanonlarını seçti (1485–92). Steyn’deyken, hem saf klasik kullanımın bir özeti olan hem de onu bozduğu iddia edilen skolastik “barbarlara” karşı bir manifesto olan Lorenzo Valla’nın Elegantiae’nı felç etti. Erasmus’un manastır üstleri klasik çalışmalarından vazgeçerek onun için “barbar” oldu. Böylece, rahipliğe yönelik koordinasyonundan sonra (Nisan 1492), Cambrai’nin piskoposu Bergen Henry Henry’ye bir sekreterlik görevini kabul ederek manastırdan kaçmaktan mutlu oldu. 1494-95 revizyonundan muhalif olan Antibarbarorum liber, pagan klasiğinin kullanımı için patistik argümanların güçlü bir şekilde yeniden ifade edilmesidir; arka planda bıraktığı cloister’a karşı yapılan bir itici güçle: “Tüm ses öğrenme laik öğrenmedir”.
Erasmus bir sarayın hayatına uygun değildi, ya da piskopos onu teolojiyi incelemesi için onu Paris Üniversitesi’ne göndermeye zorladığında işler daha da iyileşmedi (1495). Collège de Montaigu’nun yarı-manastır rejimini beğenmedi, başlangıçta oraya yerleşti ve kendisini bir arkadaşa Scotist dersleriyle “buruşuk kaşlı ve sırlı gözle” oturmuş olarak resmediyordu. Klasik çalışmalarını desteklemek için öğrencileri almaya başladı; (1497–1500) bu dönemden itibaren, Colloquia ve Adagia da dahil olmak üzere, zarif Latince’ye en erken olanları, Avrupa’daki hümanist okullarda uzun zamandan beri kullanımda olacaktı.
1529’da Protestan Basel, Katolik ibadetini tamamen yasakladığında Erasmus ve bazı hümanist arkadaşları Katolik üniversitesi Freiburg im Breisgau kentine taşındı. Philipp Melanchthon’un Augsburg İtirafı’nın Lutheran ve Katolik ilahiyatçıları arasındaki ilk anlamlı tartışmaları başlatmak olduğu Augsburg’un Diyetine davetini reddetti. Bununla birlikte, De sarcienda ecclesiae concordia’da (1533) böyle bir tartışmayı teşvik etti; bu, haklılığın önemli doktrini konusundaki farklılıkların, anlamını açıklamadığı bir dubleks adalet düşünülerek uzlaştırılabileceğini öne sürdü. Basından aracılığıyla vaaz verme hakkındaki kılavuzunu (Ecclesiastes, 1535) görmek için Basel’e geri döndü, kongenial bulduğu bir şehirde devam etti; 1536’da orada öldü. Voirier’in öğrencileri gibi, kilisenin son kutsallarını istememiş gibi görünüyor. Son sözleri Hollandaca idi: “Lieve God” (Sevgili Tanrım).
